Yapılarında amino grubu, karboksil grubu, yan zincir taşıyan organik bileşiklerdir.
Önde gelen birinci anlamına gelen “Proteios”kelimesinden türeyen hücrede en fazla bulunan önemli makromoleküllerinden biridir.
● Organizmada sentezlenen diğer azotlu biyomoleküller için tek kaynaktır.● Her canlıya bireysellik kazandıran genetik bilginin ifade edildiği tek araçtır.
Azot Dengesi
● Alınan azot > Vücuttan atılan azot
( Pozitif azot dengesi )
Büyüme, gebelik, emzirme, iyileşme
● Alınan azot < Vücuttan atılan azot
(Negatif azot dengesi)
Kanser, açlık, yaşlılık, cerrahi müdahale sonrası
Normal azot dengesinin korunması için alınması gereken protein miktarı:
% 70'i hayvansal
% 30 bitkisel kaynaklı
İnsan için en uygun besin proteinleri :
● Memeli, balık, kümes hayvanları ve bitki proteinleridir.
● İnsan için ideal aminoasit bileşimi laktalbüminde (sütteki protein) bulunur.
● Hayvansal kaynak dışında en iyi protein kaynağı fındık ve cevizdir.
Proteinler ne işe yarar?
● Hücreleri onarır ve yeniler.
● Enfeksiyonlarla savaşan antikorları üretir.
● Hücre içi ve hücre dışı sıvıların ozmotik dengede tutulmasını sağlar.
● Beden fonksiyonlarıyla birlikte, sinir ve kas çalışmalarını koordine eden hormonlar ve enzimler için gereklidir.
Vücudun ne kadar proteine ihtiyacı var?
Günlük enerjinin 10-15'i proteinden karşılanmalıdır. Bütün besin gruplarından tüketen bir kişinin protein ihtiyacı, kilosu başına 1 gramdır. Yani sağlıklı ve dengeli beslenen 60 kg'lık bir kişinin günde 60 gram protein tüketmesi yeterlidir. Fazla protein tüketen bir vücut suyla birlikte potasyum, kalsiyum,magnezyum gibi temel minerallerini kaybeder.
Elzem amino asitlerin tamamını yeterli oranda barındıran ve kolay bir biçimde sindirilen proteinler, kalitesi yüksek olan besinlerdir ve bunlar hayvansal kaynaklı proteinlerdir.
BESİN BİYOLOJİK DEĞER
Süt 100
Yumurta 95
Sığır eti 80
Peynir 75
Patates 71
Pirinç 68
Buğday 42
Fasulye 40-45
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder